Srbi između Dana primirja i Vidovdana

Gotovo svaki dan na društvenim mrežama ima svoju programiranu histeriju uslovljenu godišnjicom nekog događaja. Tako je i sa 11. novembrom, koji je u srpskom slučaju postao predmet borbe najjednostavnije sažete u pokliču “nije Dan primirja već Dan pobjede”. 

Dio Srba je za taj dan kao svoju patriotsku dužnost odredio da ubjeđuje svijet oko sebe da mijenja narativ uspostavljen prije više od 100 godina. U pitanju je još jedan primjer trošenja energije na nešto što je teško izvesti, a i kada bi se izvelo, ne donosi nikakvu korist. 

Kako stoje stvari: 11. novembar nije nikakav dan pobjede za Srbe, jer se tog dana nije desilo ništa vezano za nas. To je dan kada je potpisano primirje između NJemačke i sila Antante, a obilježava se kao dan sjećanja u Francuskoj i zemljama britanskog Komonvelta. Potpuno je nejasno kako se našao u spisku praznika Republike Srbije, ali suština je da ni promjena imena u pobjedu ne bi popravilo stvar. 

Naš odnos prema Prvom svjetskom ratu je potpuno drugačiji od zapadnjačkog, i razliku treba poštovati, ali se ne treba uklapati u tuđi kalup. Čak ni prepravkom imena praznika.  

U pogledu Prvog svjetskog rata, različita viđenja podsjećaju na priču o slijepcima koji su pipali slona sa različitih strana, pa su jedni slona opisivali kao tanak list, uže ili stablo. Za Amerikance, taj rat je nešto gdje su se uključili na kraju, da prelome stvar. Za Rusiju je on pao u sjenku zbog revolucije koja je izbila i oni su se od tog trenutka zabavili svojom mukom i isključili iz ovog rata. Za zapadne evropske zemlje to je rat koji je bio statičan, uz ogromna stradanja na liniji sukoba koja se nije previše mijenjala, te od rata niko nije dobio nikakvu korist. Tek na južnom frontu bilo je više nego spektakularno, uz povratak iz mrtvih dijela srpske vojske, probojem Solunskog fronta i oslobođenjem ogromne teritorije u izuzetno kratkom roku i stvaranja nove države. 

Događaji koji su jedinstveni na nivou svjetske istorije jesu nešto što se treba slaviti, ali se tu javlja zanimljiv problem koji se otključava odgovorom na pitanje - ko zna kog datuma je probijen Solunski front? 

Za one kojima treba malo više, to je datum kada se ne slavi proboj i pobjeda u Velikom ratu, već dan kad je za sumnjive političke potrebe izmišljen Dan srpskog jedinstva, nacionalnog zastave i slobode, praznika za čije pravilno navođenje morate svaki put provjeriti na internetu.  

Vajni Srbi, umjesto da se bore da se svesrpski nacionalni dan vrati na Vidovdan, kad je oduvijek i bio, a da se 15. septembra obilježava pobjeda u Velikom ratu, izlivaju patetiku za 11. novembar, objašnjavajući sebi ili kome već, da se deda nije mirio, nego pobeđivao...

Da li je 11. novembar dan PRIMIRJA? 

Ne samo da jeste, već se u toj šifri krije duboka istorijska istina. Ratovi se završavaju mirom, a primirje je samo prekid borbenih dejstava. Riječ primirje otkriva da su Prvi i Drugi svjetski rat samo prvo i drugo poluvrijeme istog sukoba, u čemu nas ne smije zbuniti dužina trajanja primirja između njih.  

Današnji zapadni narativ želi ovaj sukob objasniti time da je Prvi rat bio besmisleni sukob bratskih evropskih naroda, koji je izbio jer je tamo neki lik na tamo nekom divljem Balkanu pucao na predstavnika austrougarske vlast. Dočim je drugi nekakav incident u kom je neki ludi tip poveo inače dobri njemački narod u istrebljenje Jevreja. 

Oba sukoba su bili obračun za pozicioniranje na globalnoj sceni gdje su se zapadne države borile za resurse i zone eksploatacije. Zbog toga bi se sukob desio i bez pucnja Gavrila Principa, ali je za zapadnjake u sakrivanju prave prirode događaja posebno bitno da se stvari pojednostave na nivo individualnog, kako bi tabloidizovani mozgovi zamlaćivali time šta bi bilo da Princip nije pucao ili da je Hitlera neko ubio prije dolaska na vlast. 

Novembar jedanaesti u mjesecu je za zapad dan koji je bio zanimljiv da se na stogodišnjicu napravi predstava u kojoj je promovisana zajednička evropska budućnost, što samo pet godina kasnije djeluje groteskno. 

Mimo toga, to je dan na koji ne treba obraćati pažnju. Mediji će nas, dok god postoji politički imperativ da Vidovdan bude samo pjesma Gordane Lazarević, 15. septembar lažni nacionalni dan i zamjena za Vidovdan, hvatati u emotivnu ucjenu da se bavimo 11. novembrom kao danom kad se sjećamo junaka Prvog svjetskog rata. Ko želi da izađe iz te matrice, mora da uloži trud 28. juna i 15. septembra, da bi pobijedio 11. novembar.